- Pzt - Cm 09:00 - 18:00
- Telefon: +90 342 606 04 81
- [email protected]
Kürtaj, yasal sınırlar içerisinde istenmeyen gebeliğin sonlandırılmasına verilen addır. Aynı şekilde istenen fakat sağlıksız olduğu veya kalp atımının olmadığı bir gebeliğin sonlandırılma şekline de kürtaj adı verilir. Kürtaj kelime anlamı olarak kürete etmek, kazımak fiilinden türemiştir. Günümüz modern tıbbının avantajlarından biri olan vakum aspirasyon yöntemi olmadığı zamanlarda sert metal aletlerle rahimdeki gebelik kazınarak çıkarıldığından dolayı adı kürtaj (Küretaj) olarak kalmıştır. Kürtaj, rahim içinde olan gebelik, polip, şüpheli endometrial dokunun gerek tanı gerek tedavisi amacıyla kullanılır. Halk arasında kürtaj, küretaj, kürtaş, kurtaş olarak bilinen bu işlem cerrahi yöntemle yapılan bir tür rahim taktiğidir.
Kürtaj, gebeliği sonlandırma demektir. Türkiye genelinde ortalama 5 kadından biri üreme hayatının herhangi bir döneminde istenmeyen gebelikle karşılaşır. Fiziki travması çok olmamasına rağmen bu kararı vermek zorunda olmak kadında derin psikolojik travmalara yol açar. Kürtaj bir kadının yasal hakkıdır. 24 Mayıs 1983 yılında ortaya çıkarılan aile planlaması kanunuyla 18 yaş üzerinde olan kadınlarda gebeliğin 10. haftasına kadar istenmeyen gebeliğin sonlandırılması yasaldır.
Kürtaj:
Vakum aspirasyon tekniğinin uygulanmadığı dönemlerde kurtaş, metal ucu sivri, delikli kaşık gibi olan küret denilen aletlerle yapılırdı.Bu teknik bilhassa tecrübeli olmayan ellerde rahimin delinmesi, çok kazınmaya bağlı rahmi iç zarının ileri takrip olması, rahim içerisinde yapışıklıklara ve yine gebe kalmama gibi problemlere yol açıyordu. Vakum aspirasyon tekniği istenmeyen gebeliklerin sonlandırılmasında jinekologlar tarafından sıklıkla kullanılan altın standarttır.
Herşeyin yolunda gittiği, dilatasyon gerektirmeyen hallerde kürtaj prosedürü aşağı yukarı 7-8 dakika sürer. Arada sırada rahime ait yapısal sorunlar (kanalı kapatan bir myom varlığı, rahim ileri derecede öne ya da arkaya dönük bulunduğu haller ya da serviks diye tanımladığımız rahim boynundaki darlıklar) sebebiyle bu vakit 15-20 dk kadar uzayabilir.
Kürtaj prosedürü bu prosedürü yaptırmak mecburiyetinde kalan bayanları derinden etkileyen bir deneyimdir. Mutluluk içerisinde bu prosedürü yaptırmaya gelen hiç görmedim. Hastaların ruhsal acıları fiziksel acı ile birleşince vakanın travmasını atlatma vaktinde çok daha zor olduğunu söyleyebiliriz. Serviks denilen rahim ağzı bölgesi dokunmaya değil gerilmeye duyarlı bir bölgedir. Kanalı geçerken hissedilir ağrı ve ne yazık ki bu bölgeye oluşturulan lokal anestezik ilaçlar cilt ya da dişe oluşturulan lokal anesteziler gibi tam bir anlaşma sağlamamaktadır. Bu amaçla temelinde kürtaj ağrılı bir prosedürdir. Hastanın sahip olunan genel sıhhat hali, ek bir hastalığın olup olmaması, doğum yapıp yapmadığı, hangi teknikle doğum yaptığı, ağrı eşiğinin hali, psikolojik hali gibi faktörler prosedürün lokal anestezi ya da genel anestezi ile yapılması lüzumliliğini belirler.
Hastaya dokunulan her işlem büyük olsun, ufak olsun(kan almadan büyük ameliyatlara kadar) her vakit belli ölçülerde riski vardır. 0 riskli bir prosedür biçimi bütün dünyada yoktur. Fakat operasyon steril koşullarda, meşru kürtaj sınırlarına uyularak steriliteye uyularak tecrübeli bir doktor doğrulusunda yapıldığında risk çok çok düşük düzeylerdedir.
Kürtaj prosedürünin genel risklerini sıralayacak olursak;
Servikal yaralanmalar: İşlem yapılırken rahim ağzı tenekulum ile tutulur çekilir.Bu esnada dokuda yaralanmalar olabilir.
Kanama: Gebeliğin haftasına bağlı olarak prosedür ardından adet kanaması gibi bir kanama beklenilen heldir. 8 haftanın üzerindeki gebelerde kanamanın daha çok olması beklenir.
Enfeksiyon: Kullanılan kanüllerin her hastaya yeni kanül prensibine uyulduğu ve cerrahi aletlerin sterilizasyonuna katledildiğinde çocuk aldırma işlemi sırasında endovetrit denilen rahim içi enfeksiyonlarına nerdeyse hiç rastlanmaz.
Rahmin delinmesi(perforasyon): Kürtaj prosedürü sırasında rahimin delinmesi daha çok metal küretlerle oluşturulan prosedürde ve diletasyon lüzumtiren hallerde dikkatli ve kuralına uyulmadan (Tedricen kanal genişletilmelidir) rahim ağzı genişletilmeye çalışılırken olmalıdır. Tecrübeli ellerde derhal derhal hiç rastlanmayan bir haldur. Bebek aldırma prosedüründe her hastada rahim dilate edilmez, yalnızca vakum tekniğindeki plastik kanülün geçmeyeceği kadar dar servikslerde bu prosedür yapılır.
Asherman Sendromu (Rahim İçi Yapışıklıklar): Rahim içerisinde yapışıklık olması asherman belirtisi rahim içi yapışıklığa bağlı adet görememe ve gebe kalınamama durumun adıdır asherman belirtisi. Vakum kürtaj ardından son derece seyrek görülen bir durumdur. Eski teknikte metal küretlerle rahim amacıylain aşırı kazınmasına bağlı dokunun travmatik bir cevabıdır.
Bebeğin alınamaması: Buda son derece seyrek görülen bir haldur. Gebelik kesesinin çok ufak bulunduğu hallerde keseye ulaşamama neticesi meydana çıkabilecek bir tablodur.
Rahimde parça kalması: Kliniğimizde son derece seyrek gördüğümüz başka komplikasyonlardan bir tanesidir parça kalması. Ultrason ile beraber prosedür yapıldığı ve prosedür ardından kesinlikle bütün hastalara ultrason ile bakıldığı amacıyla bu miktar son derece düşüktür. Yine de prosedür ardından bütün hastalar 2 hafta sonra görülür parça kalmadığından emin olunmalıdır.
Anesteziye bağlı riskler: Kürtaş sırasında sedayon anestezi ile en mühim risk hastanın çok olması ve mie içeriğinin akciğerlere kaçmasına bağlı aspirasyon pnömanisidir. Bu amaçla prosedürün sedasyon ile yapılacak bütün hastalarda 4-6 saatlik açlık istenmelidir.
Kürtaj amacıyla başvuran kadınlarda önce yaş sınırı teyit edilmeli ve evli ise eşinin onayı alınmalıdır.
Detaylı bir tıbbi öykü, kan grubu, geçirilmiş operasyonlar, sarfedilen ilaçlar sorgulanmalı, risk grubu belirlenmelidir.
USG ile gebeliğin haftası belirlenmelidir. Çok ufak kese varlığında risk almamak amacıyla (bebeğin alınamaması gibi) prosedür amacıyla beklenebilir.
Gebelik testinin pozitif bulunduğu fakat ultrasonda kesenin gürülmediği vakalarda BHCG miktarına rakamsal olarak bakılmalı, düzey 2000 MIV/Me’den ufak ise gün aşırı ikiye katlanma prenobi göz önüne alınarak takip yapılmalı ve dış gebelik ekorte edilmelidir.
Eğer çocuk aldırma prosedürü sedasyon tarzı anestezi ile yapılacak ise prosedürden evvelce kesinlikle anestezi doktoru ile hastanın görüşmesi sağlanmalıdır.
Kurtaş yaptıracağınız kliniği, doktoru ve tecrübesini araştırmanızı öneriyoruz. Steriliteyeuyumları, hastaya yaklaşımları, etik kurallara ciddiyeti son derece mühim faktörlerdir.
İşlemden en az 15 dk öncesinden gelmeniz yeterlidir. Sedasyon anestezi tercih edilecek ise o gün amacıyla tüketimi önerilmez, o amaçla yanınızda 1 refekatçi geekebilir.
Sedasyon anestezi alacak hastalarda kurtaş öncesi kesinlikle 4-6 saatlik açlık susuzluk istenir. Bunun sebebi hasta kısa zamanlı da olsa uyuyacağı amacıyla mide içeriğinin akciğere kaçması ile meydana gelebilecek son derece tehlikeli bir hal olan aspirasyon pnömonisini önlemektir.
Yine sedasyon anestezide hasta uyumadan jinekolojik pozisyon sağlanmaz, bu dahi hastanın psikolojisine olumlu bir katkı sağlar.
Kan grubu bilinmiyor ise işlem öncesi kan alınmalı ve kurtaş ardından şayet anlaşmazlık varsa (bayan RH-, erkek RH+ ise anlaşmazlık var demektir) 72 saat içerisinde anlaşmazlık iğnesi yapılmalıdır. Yapılan bu iğne bayanın sonra ki gebekliklerini güvenliğini sağlamak amaçlıdır.
Kürtaj ardından prosedür hasta 15-20 dk kadar yanısıra refakatçisinin de bulunduğu bulunduğu sessiz bir odada dinlendirilir, ağrısı yüksek ise ağrı kesici iğne uygulanabilir. Sedasyon tarzı anestezi ile küretaj oluşturulan hastalar derhal uyku halinden uyanır fakat 5-10 dk boyunca baş dönmesi, sersemlik, bulantı gibi ilaçların etkisini hissetmeleri doğaldır ve kısa vakitde geçer bu semptomlar. İşlemden sonra ki 1,5-2 saatlik vakitı geçirdikten sonra yemek yiyip su içebilir. Aynı akşam duş alabilir. Fakat 2 hafta küveti doldurup amacıylae uzanmamasını öneriyoruz, ilaveten 2 hafta havuz önermiyoruz. İşlemden sonra doktorun yazacağı profilaktik antibiyotiği ve ağrı kesici ilaçları en az 1 hafta kullanmasını öneriyoruz. Hem de kan uyulmazlığı varsa anti D immünglobilini 72 saat içerisinde yapılması gerektiğini vurguluyoruz. Kürtaj prosedüründen sonra ki 2 hafta içerisinde adet kanamasına benzer bir kanama doğaldır. 8-10 hafta arası çocuk aldırma prosedürü oluşturulan bayanlarda kanama miktar olarak daha çok olabilir. Bebek aldırma prosedürü oluşturulan bütün hastalar prosedür ardından 2 hafta cinsel temasta uzak kalmalıdır. Rahim içi enfeksiyon gelişmemesi amacıyla bu son derece önemli bir önlemdir. Kürtaj ardından bayan o gün dinlenirse ertesi gün normal hayatına döner, işine gider. Özel bir pansumana lüzum yoktur, beslenme konusu ile ilgili da 1-2 gün sıvıya ağırlık verilmesini öneriyoruz.
Kürtajın sözcük anlamını kazımak fiilinden gelir ve rahim içinin kazınmasını gerektiren her klinik halde kürtaj prosedürüne başvururuz. Uzamış adet kanamaları, anormal vajinal kanamalar, rahim kalınlaşması, menapoz ardından kanamalar rahim içerisinde yer kaplayan polip gibi yapıların hepsinde kürtaj tekniği hem tanı koymamızı hem hasta tedavi etmemizi sağlar.
Bebek aldırma sebebiyle en sık sorulan sorulardan biri daha sonra çocuğumuz olur mudur. Eski tekniklerle rahim içi kazınarak oluşturulan kürtajlarda, hem doktorun hem hastanın sterilizasyon koşullarına uymadığı hallerde enfeksiyon sebebiyle rahim içi yapışıklıklar oluşup gelişen vakitlerde yine hamile kalamamaya sebep olabilir.
Hormonlu spiral ya da bakır spiral küretaj sırasında takılabileceği gibi ileri tanenin son iki gününde de takılabilir.
Çocuk aldırma prosedürü meşru bir haktır fakat aile planlaması tekniği olarak değerlendirmemek gerekir. Kürtaj ardından doğum kontrol tekniği seçiminde çiftin aile planlaması kararı, ne kadar vakit sonra bebek düşünecekleri, yada düşünüp düşünmediği teşhis edilmeli, bayanın yaşı, sahip olunan sağlık hali, sigara kullanıp kullanmadığı sorgulanmalı ve en uygun teknik çift ile beraber teşhis edilmelidir. Bütün tekniklerin kullanılmasına karşın en çok tercih edilen teknikler spiral uygulanması ve doğum denetim haplarıdır .